یکی ازین وضعیت های غیرعادی رشد کم جنین نسبت به سن بارداری است. که علت آن می تواند نرسیدن موارد غذایی و اکسیين کافی به جنین یا عفونت ها باشد.
محدودیت رشد جنینی چیست؟
محدودیت رشد جنینی وضعیتی است که باعث آهسته شدن رشد جنین در بارداری می شود و سایز جنین کوچکتر از سن بارداری او می باشد.
دو نوع محدودیت رشد جنینی داریم:
- محدودیت رشد اولیه: جنین کوچکتر از سایزی است که باید در آن سن بارداری باشد.
- محدودیت رشد ثانویه: جنین سر و مغز نرمال دارد ولی بدنش کوچکتر از سن بارداری می باشد که تا سه ماهه سوم بارداری مشخص نیست.
دلایل محدودیت رشد جنین در بارداری:
- سلامت مادر در بارداری و تغذیه مناسب در طول بارداری
- سلامت جنین و تغذیه مناسب او در بارداری.
- جفت سالم برای رساندن مواد غذایی به جنین
موارد بالا ممکن است به دلیل مشکلات زیر به هم بخورد:
- در بارداری فشار خون نظارت می شود. فشار خون بالا باعث مشکلات و بیماری هایی می شود و فشار خون به جفت کم می شود و مواد غذایی و اکسیژن کاف به جنین نمی رسد و باعث رشد کم جنینی می شود.
- در بعضی بارداری های چندقلو به دلیل این است که جفت نمی تواند مواد غذایی را به همه جنین ها برساند. در 25-30% بارداری های دوقلو اتفاق می افتد.
- هر عفونتی که مادر بگیرد ککگم اسن باعث رشد آهسته می شود. عفونت هایی مثل سفلیس ( بیماری مقاربتی) توکسوپلاسموز ( عفونت منتقل شده از گوشت خام) سیتوگالوویروس ( عفنتی که به دلیل ایمنی ضعیف شده ایجاد شده ) و روبلا باعث رشد آهسته جنین می شود.
- مقدار کم مایع آمنیوتیک باعث رشد آهسته جنین می شود. سلمت مادر، مصرف برخی داروها و پارگی کیسه آمنیوتیک باعث کم شدن مایع آمنیوتیک می شود.
- عدم عملکرد درست جفت که باعث می شود اکسیژن و مواد غذایی به جنین نرسد.
- مشکلات بند ناف باعث می شود که خون بین جفت و جنین به مشکل برمی خورد و اکسیژن و مود غذایی به او نرسد.
دیگر مشکلات شامل:
- ساختار غیر طبیعی رحم
- تغذیه نامناسب مادر
- بیماری های مزمن مثل دیابت، فشار خون بالا و مشکلات قلبی
- مشکلات کروموزومی مثل سندروم ترنر و سندروم داون در جنین
- ژنتیک
مواردی مثل سیگار، الکل، کمبود وزن و در معرض قرار گرفتن ریسک رشد آهسته جنین را افزایش می دهد.
در طی چکاپ اندازه جنین بررسی می شود و در صورت نشان دادن مواد غیر طبیعی آزمایش های دیگر انجام داده می شود.
ریسک محدودیت رشد جنینی:
عدم رشد کافی باعث موارد زیر می شود:
- وزن کم در جین تولد
- مشکلات تنفسی و تغذیه
- مقدار قند خون پایین
- مشکلات در مبارزه با عفونت ها
- نمره پایین آبگار
- مشکلات عصبی
- مرده زایی
- مشکلات حفظ دمای بدن
- مقدار گلبول قرمز بالا
تشخیص رشد کم جنینی:
اندازه جنین با فاندال هایت بررسی می شود ولی روش های دیگری نیز وجود دارد:
- سونوگرافی که ساختار جنین و اندازه سر و بدن او را اندازه می گیرد که با نمودار آن را مقایسه می کنند.
- جریان داپلر که سرعت جریان خون به رگ ها خونی و مغز و بند ناف را حساب می کند.
- بررسی وزن مادر در هر چکاپ.
درمان رشد آهسته جنینی:
درمان بسته به شدت آن انجام می شود و این که رشد آهسته قبل از هفته 34 انجام گرفته یا بعد از آن. اگر شدید بود پزشک زایمان سزارین را پیشنهاد می کند تا نوزاد رشدش را در دستگاه ادامه دهد.
جلوگیری از رشد کم جنین:
- رژِیم غذایی سالمی داشته باشید.
- الکل و سیگار نکشید.
- مقدار کافئین را کم کنید.
- استراحت کنید و 8 ساعت خواب را داشته باشید.
- ورزش کنید.
