تبخال یک عارضه است که توسط ویروسی به همین اسم به نام Herpes ایجاد می شود. این عارضه مانند تاول های کوچک قرمز در اطراف دهان و لب یا در دستگاه تناسلی دیده می شود. اگر این ویروس وارد بدن شود همیشه در بدن باقی می ماند و در برخی مواقع که سیستم بد ضعیف است، بروز پیدا می کند. اگر قبل از بارداری دچار تبخال شده اید احتمال بروز دوباره ی آن در دوران بارداری زیاد خواهد بود. تبخال تناسلی اگر درمان نشود در هنگام زایمان ممکن است به جنین آسیب وارد کند یا باعث تبخال نئوناتال (تبخال نوزادی) شود.
بعد از تبخال زدن، ویروس آن در بدن می ماند و می تواند در شرایط استرس زا دوباره فعال شود.
دلایل ایجاد تبخال لب در بارداری
دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) که باعث تبخال تناسلی می‌شود وجود دارد:
- HSV. معمولا باعث ورم و تاول در اطراف دهان می‌شود اما ممکن است از طریق سکس دهانی به ناحیه تناسلی سرایت کند.
- HSV. بیشتر باعث تبخال تناسلی می‌شود که ممکن است از طریق سکس دهانی در اطراف دهان منتشر شود.
هر دو مورد از طریق تماس پوستی و اغلب توسط فردی که ورم یا تاول آشکاری ندارند ممکن است سرایت پیدا کند. تبخال تناسلی یک عفونت دائمی است و درمانی هم برای آن وجود ندارد اما با مصرف داروهای مناسب می‌توان علائم و شیوع آن را حتی در دوران بارداری کنترل کرد.
ممکن است ابتلا به تبخال در سه ماهه نخست بارداری موجب سقط جنین شود.
نشانه های تبخال چیست؟
ممکن است با ورود این ویروس به بدن اول نشانه ای نداشته باشید اما بعد از چند روز ممکن است علائم زیر را پیدا کنید:
- تب و لرز و احساس ضعف
- درد در قسمتی از دستگاه تناسلی همراه با خارش
- ایجاد تاول های کوچک همراه با مایعی که داخل آن است که بعدا پوسته پوسته می شود.
دفعات بعدی ممکن است دوباره دچار تبخال شوید احتمالا قبل از بروز تاول ها در محل تبخال احساس خارش یا سوزش خواهید داشت و احتمالا همراه تب نباشد.در مدتی که تبخال روی پوست قرار دارد احتمال انتقال آن به دیگران را دارید پس باید مراقب باشید.
آیا تبخال در بارداری مضر است؟
خانم هایی که قبل از بارداری سابقه ی تبخال داشته اند، بدن آن ها پادزهر لازم را ساخته است بنابراین خطر کم تری برای این گروه مادران باردار وجود دارد. اگر در اوایل بارداری دچار تبخال شوید بازهم امکان خطر برای جنین خیلی خیلی کم است. اما مادرانی که برای اولین بار در ماه های اخر باراری دچار تبخال تناسلی شده اند وضعیت خطرناک تری دارند زیرا علاوه بر نداشتن پادزهر آن در بدن، سیستم دفاعی مادر ضعیف تر است. در این شرایط باید سزارین انجام شود تا ویروس از طریق زایمان طبیعی از واژن به جنین منتقل نشود.
تاثیر تبخال در بارداری بر جنین
اگر این بیماری در هنگام زایمان طبیعی به جنین منتقل شود می تواند باعث عفونت بیش از حد و در نتیجه آسیب به سیستم عصبی مرکزی، عقب ماندگی ذهنی یا مرگ شود. اگر دارو زود هنگام تجویز شود، ممکن است به جلوگیری یا کاهش آسیب های طولانی مدت کمک کند، اما حتی با داروهای ضد ویروسی، این عفونت برای بیشتر نوزادان آلوده شده عواقب جدی دارد. بنابراین پزشک سزارین را تجویز می کند. مادری که دچار تبخال است بعد از زایمان هم باید مراقب نوزاد باشد. اگر دچار تبخال لب هستید نباید نوزاد را ببوسید یا اگر ناحیه ی تبخال را لمس کردید قبل از لمس نوزاد دستان خود را بشویید.
ابتلا به ویروس تبخال در زنان باردار باعث می شود جنین ورم کند و شکم آب بیاورد.
جلوگیری از تبخال در بارداری
قبل از بارداری می توانید شما و همسرتان آزمایش مربوط به تبخال تناسلی را انجام دهید. از آن جا که این عارضه در سه ماه سوم بارداری خطرناک است سعی کنید در صورت داشتن سابقه ی تبخال تناسلی در همسرتان، رابطه ی جنسی نداشته باشید زیرا ممکن است تبخال تناسلی در ابتدا بدون علامت باشد و در همین زمان به شما منتقل شود. اگر قبل از بارداری هر دو آزمایش داده اید و همسرتان علائم تبخال تناسلی را ندارد می توانید رابطه ی جنسی داشته باشید. در صورتی که همسرتان تبخال لب دارد به هیج وجه نباید رابطه ی جنسی دهانی داشته باشید.
درمان تبخال تناسلی در بارداری
در موارد نادر، عفونت به جنین انتقال پیدا می‌کند و سرایت آن معمولا زمانی است که جنین وارد کانال زایمان می‌گردد. برای جلوگیری از این اتفاق، پزشک داروهایی تجویز می‌کند که جلوی ظهور بیماری را در زمان نزدیک زایمان بگیرد. در مواردی ممکن است پزشک زایمان سزارین را برای جلوگیری از انتقال تبخال به نوزاد تجویز کند. با تجویز دارو می‌توان علائم تبخال را کنترل کرد. پزشک باید تشخیص دهد چه دارویی مناسب است زیرا بعضی از داروها برای دوران بارداری اصلا مناسب نیستند.
درمان خانگی تبخال در بارداری
برای درمان تبخال در بارداری به ویژه تبخال تناسلی حتما به پزشک مراجعه کنید و به صورت خودسرانه دارو یا پماد مصرف نکنید. برای درمان تبخال لب می توانید از کمپرس یخ در محل تبخال استفاده کنید یا بادرنجبویه را به صورت دمنوش مصرف کنید. استفاده از ژل آلوئه ورا و روغن نارگیل در محل تبخال هم می تواند موثر باشد.
